مدیریت سوانح هسته ای از دیدگاه حفاظت پرتوی

کاربرد انرژی هسته ای به منظور تولید برق در بهره برداری عادی و در مقام مقایسه، گزینۀ مطلوبی در سبد انرژی بسیاری از کشورها به شمار می رود؛ اما در عین حال، پتانسیل آسیب رسانی به مردم و محیط زیست را به هنگام بروز سوانح، هر چند با احتمال اندک، نظیر سایر دستاوردهای فناوری بشر در بر دارد. برنامه ریزی موارد اضطرار برای مقابله با این رویدادها، با احتمال هر چند اندک، و ایجاد آمادگی های لازم در پرسنل بهره بردار، گروه های نجات و جوامعِ پیرامونی اجتناب ناپذیر است. محور اصلیِ مقابله را بهینه سازی حفاظت پرتوی، همراه با اعمال برخی محدودیت های دُز فردی بر مبنای ترازهای مرجع تشکیل می دهد. در این راستا، مسیرهای پرتوگیری، جوامع در معرض پرتوگیری و ویژگی های پرتودهی مورد بررسی واقع می شود. در مرحلۀ نخست، ارزیابی اولیه از وسعتِ سانحه و تلاش در مهار آن در اولویت قرار دارد. انجام پرتوپایی از جنبه های مختلف و برآورد میزان پرتوگیری در داخل و خارج تأسیسات به همراه تعیین نوع و میزان مواد پرتوزای آزاد شده نیز در این مرحله صورت می گیرد و براساس آن، مدیریت عملیات و تقسیم وظایف با توجه به میزان دُز محتمل و در نظر داشتن ترازهای دُز مرجع اِعمال می شود. در پیِ آن، برآورد چگونگی پخش مواد پرتوزا از مسیرهای مطرح و به موازات آن، مراقبت در اجرای برنامه از پیش تدوین شدۀ اضطرار بر مبنای مسئولیت های تعریف شده انجام می پذیرد. طیِ این مراحل، مراقبت در چگونگی انعکاس رویدادها به جامعه، تبیین ریسک و توجه به تأثیر آن بر افکار عمومی، حائز اهمیّت فراوان است. مراحلِ بعدیِ این مدیریت، برنامه ریزی برای اقدامات میان مدّت و درازمدّت، بر حسب مورد، و بررسی اقداماتِ لازم برای خروج از وضعیّتِ بحران و ارزیابی استراتژی های بازگشت به وضعیّتِ عادی را شامل می شود.